Vraag en Antwoord

Helaas is de business-case van het stadion bij Feyenoord-City niet openbaar. Maar op basis van de cijfers die wel bekend zijn kunnen we vrij zeker stellen dat ons plan beter is voor Feyenoord.

Middels renovatie van De Kuip volgens ons plan zal het spelersbudget in de base-case stijgen naar 32 miljoen euro bij oplevering, in het plan van Feyenoord-City is dat 25 miljoen euro in de base-case. Die base-case gaat uit van een bezettingsgraad van 90%. Wij gaan uit van een iets veiligere bezetting van rond de 85% in onze business-case, maar ook bij een lagere bezetting is er aanmerkelijk minder risico.

Bij renovatie van De Kuip volgens ons plan zal er 92.000m2 aan ruimte zijn voor horeca en faciliteiten, bij Feyenoord-city is dit 78.000m2. Het niveau van comfort en luxe is nagenoeg gelijk.

De financieringskosten van de renovatie liggen lager, doordat de renovatie "slechts" 135 miljoen euro kost. Het nieuwe stadion volgens het plan van Feyenoord-City kost meer dan 400 miljoen euro, waardoor de financieringslasten jaarlijks minimaal 35 miljoen euro bedragen. Bij ons plan is bedragen diezelfde lasten jaarlijks 16 miljoen. Onder de streep blijft er dus jaarlijks veel meer geld over voor Feyenoord.

Ons plan voorziet in een grondige vernieuwbouw van het huidige stadion. We behouden in ons plan de unieke kwaliteiten van De Kuip zoals de tribunes dicht op het veld, de doorlopende hoeken en de vrijhangende ringen. Daar voegen wij echter de modernste businessfaciliteiten, goede supportersvoorzieningen en state-of-the-art ICT-infrastructuur voor een ‘smart stadium’ aan toe. De capaciteit wordt uitgebreid naar maximaal 63.000 plaatsen en door het afsluitbare dak of verlengde dak zit iedereen droog. De horeca wordt goed bereikbaar door gigantische omlopen achter de ringen en het is prettig voor iedereen om langer in het stadion te verblijven.

Met deze maatregelen voldoet ons plan op een relatief goedkope wijze aan de eisen van modern en toekomstig voetbal. Dit zorgt ervoor dat de begroting van de BVO groeit. Belangrijker is echter dat dit geld terecht komt bij het eerste elftal en de jeugdopleiding.

Daarnaast bieden we nog een aantal opties zoals extra capaciteit en een uitschuifbaar dak. Ook kunnen er extra vierkante meters binnen het stadion worden gebouw en kunnen wij de trainingsaccommodatie neutraal meefinancieren.

Ja, dit is nodig. Technisch kan de Kuip nog jaren mee. De kwaliteit van de voorzieningen is echter verouderd. Op dit moment blijft Feyenoord met de inkomsten per bezoeker achter op andere clubs in Nederland. Zeker op zakelijk gebied valt er nog veel winst te boeken.

Voor supporters realiseren we meer en betere horecavoorzieningen. Door de nieuwe omlopen is het ook vanaf de 2^e en 3^e ring eenvoudig om een hapje of drankje te halen. Bij slecht weer zit iedereen droog. Lounges, een groot aantal schermen en goede connectiviteit bieden extra comfort voor de supporters om voor, tijdens en na wedstrijden prettig in het stadion te verblijven.

De zakelijke bezoekers worden meer op maat bediend. Het huidige Maasgebouw verdwijnt en hiervoor komt een geheel nieuwe businesszijde in de plaats. Zo zetten wij nadrukkelijker in op voorzieningen voor de grote groep MKB-ers die Feyenoord een warm hart toe draagt. Maar ook de grotere bedrijven worden op hun wenken bediend door een beter aanbod van zakelijke ruimtes, indoor VIP-parkeerplaatsen en grotere business-units. Door de segmentatie en diversiteit die wij voorzien in businessfaciliteiten kan elk type bezoeker worden bediend in het stadion zowel in kwaliteit van de seats en units als de ondersteunende horeca.

Belangrijk is dat de businessfaciliteiten in ons plan dicht op veld zitten zodat zakelijke bezoekers snel een drankje of hapje kunnen halen. Lang in de rij staan en koude kroketten zijn er niet meer bij!

Wij geloven vanaf het begin in de kracht en toegevoegde waarde van het bestaande stadion voor Feyenoord. Kort geleden behoorde sloop van het stadion nog tot de opties. Inmiddels zijn er meerdere plannen die uitgaan van het bestaande stadion en alle plannen gaan uit van de huidige locatie. Dit voelt voor ons al als pure winst en is De Kuip voor ons al grotendeels ‘gered’

Nu gaat het erom zo goed mogelijk om te gaan met het stadion. Wij richten ons daarbij in eerste instantie niet op een mooie impressie van de buitenkant, maar op de binnenzijde. De huidige vorm en sfeer van de Kuip vormen het uitgangspunt voor ReddeKuip en blijven volledig behouden. Hierbij gaat het ons met name om de binnenzijde van het stadion, dit is de plek waar voetbal ongekend wordt beleefd en de beroemde intimiderende sfeer van Feyenoordsupporters ontstaat.

Deze aspecten in ons plan versterkt door een vrij hangende derde ring met doorlopende hoeken en verbeterde parterretribunes. De verlengde luifel of het schuifbare dak zorgen ervoor dat alle toeschouwers droog zitten. Extra voordeel is dat het geluid tijdens de wedstrijden nog meer in het stadion blijven hangen. Hierdoor ontstaat een ultiem Kuipgevoel. Onze voorkeur heeft een zo open mogelijk dak waardoor het een licht en open stadion blijft. Dus na de vernieuwing kan je nog steeds een plaatsje in de zon vinden.

Tenslotte is het feit dat de Kuip een gemeentelijk monument is voor ons een belangrijk uitgangspunt. De architectonische kwaliteiten maar ook de historische elementen (bijvoorbeeld aan de Olympiazijde) blijven zoveel mogelijk intact.

We bouwen het stadion voor maximaal € 165 miljoen. De bouwkosten van het stadion zelf zijn lager, want in deze kosten zit naast de vernieuwbouw van het stadion ook de realisatie van extra parkeerplaatsen in de stadiondriehoek. We hebben met Besix een ervaren internationale bouwer die in staat is het stadion ‘built tot budget’ te realiseren.

We realiseren de gewenste groei en vooruitgang van Feyenoord. Concreet betekent dit dat de begroting van Feyenoord groeit van ongeveer € 40 miljoen nu (2014) naar ongeveer € 90 miljoen in de vernieuwde Kuip in 2018/19. De bijdrage aan het spelersbudget is dan in de base-case € 28 miljoen, inclusief € 3,6 miljoen voor investeringen in transfers. Dit loopt in de jaren erna verder op.

Met dit budget is Feyenoord ook financieel terug aan de top van Nederland. Dit zorgt ervoor dat de club weer structureel meedraait in de top van de eredivisie en gemiddeld 4x per 10 jaar kampioen wordt. Daarnaast doet Feyenoord jaarlijks mee met Europees voetbal waarvan 1 keer in de 2 jaar in de champions League. Om dit te realiseren groeit niet alleen het spelersbudget maar is ook voorzien in de groei van de organisatie. Met name op het gebied van commercie, marketing en hospitality voorziet ons plan in forse uitbreiding van de organisatie.

Belangrijk in ons plan is ook de groei van het beschikbare budget voor de jeugdopleiding. Ook die verdubbelt bijna ten opzichte van het huidige budget. Dit vergroot en verbeterd de mogelijkheden om talenten door te laten stromen en te laten slagen in de vernieuwde Kuip.

Het beste voor Feyenoord, dat staat bij ons aantoonbaar vanaf het allereerste begin voorop. Dit is de belangrijkste overeenkomst tussen ons plan en het belang van de supporters.

Zolang wij bezig zijn staan wij in nauw contact met verschillende geledingen van de supporters. Daarnaast hebben we zorgvuldig kennis genomen van de visie die door de FSV en de Feijenoorder is opgesteld. We kunnen grotendeels voldoen aan de gestelde randvoorwaarden en hebben daarnaast nog ruime mogelijkheden om samen met supporters de plannen verder uit te werken.

Specifiek voor supporters en de hele Feyenoordfamilie is in ons plan de gehele Noordzijde gericht op de beleving van Feyenoord. Zo realiseren we daar

Bijvoorbeeld een nieuw supportershome en is er plek voor het home of history en de fanshop.

Aan de binnenkant is het behouden en versterken van de sfeer een belangrijk voordeel. Dit doen wij door het behoud en verbeteren van de parterretribunes. Daarnaast verdwijnt de gracht en bieden wij de mogelijkheid voor een groot stavak

De exacte uitwerking van het plan, de Noordzijde en supportersvoorzieningen willen wij samen met supporters verder uitwerken.

Het belangrijkse voordeel voor de zakelijke bezoeker is dat er voor iedereen wat wils is. Van betaalbare seats voor de kleine ondernemer tot exclusieve en luxe lounges voor het topsegment. De businessfaciliteiten zitten allemaal dicht op het veld met korte looplijnen naar horeca en andere voorzieningen. Daarnaast komen er ruim voldoende parkeerplaatsen naast het stadion.

Het stadion biedt plaats aan maximaal 63.000 toeschouwers. Deze plaatsen voldoen allemaal aan de eisen van FIFA/ UEFA. Hiervan is ongeveer 10% voor de zakelijke bezoeker.

Ja dat kan, zelfs met behoud van de sfeer en zo min mogelijk overlast voor de exploitatie. Tijdens de verbouwing gaat het voetbal gewoon door. Het speelschema van Feyenoord gaat altijd voor.

De planning is zodanig opgesteld dat de grote bouwactiviteiten (zoals het toevoegen van de derde ring) met name worden uitgevoerd tijdens de zomerstop.
Daarnaast worden de bouwwerkzaamheden vanaf de buitenzijde uitgevoerd zodat het veld en tribunes intact blijven.

De bouwende partij garandeert dat er geen terugval in inkomsten is tijdens de verbouwing die twee jaar duurt.

Bij de Amsterdam Arena zijn ze op het moment (2018) ook bezig met het toevoegen van een omloop aan het stadion, in onderstaand filmpje laten ze zien in twee weken tijd (tussen de wedstrijden door) een hele zijde aan te kunnen pakken. De aanpak voor vernieuwbouw van De Kuip zal niet anders zijn en bezoekers ondervinden daar geen hinder van tijdens wedstrijden en evenementen.

Ons plan voorziet in een levendige invulling aan alle kanten van het stadion. Niet alleen op wedstrijddagen, maar ook doordeweeks wordt het stadion daardoor een aantrekkelijke trekpleister voor Zuid. Niet alleen voor zakelijke bezoekers, maar er is ook plek voor leerlingen, studenten en omwonenden.

Het stadionconcept voorziet voor elke zijde een apart thema. Twee zijdes krijgen een volledig maatschappelijk karakter. De Marathonzijde is bestemd voor onderwijsdoeleinden en de Olympiazijde is specifiek gericht op maatschappelijke voorzieningen voor Zuid. De Olympiazijde met het voorplein wordt daarmee een nieuwe ontmoetingsplek voor Rotterdam-Zuid. In samenspraak met maatschappelijke organisaties werken we dit graag verder uit.

Het plan voorziet in een forse impuls in de stadiondriehoek. Waar het gebied nu gedomineerd wordt door asfalt en betontegels, ontstaat straks een levendig en aantrekkelijk openbaar gebied om het stadion. Ook komt er een aantrekkelijke looproute tussen Veranda, Varkenoord en het treinstation. Zeker als in overleg met NS/ Pro Rail bereikt kan worden dat het treinstation dagelijks in gebruik genomen wordt, ontstaat een nieuw OV-knooppunt voor Zuid. Dit verhoogt de bereikbaarheid en aantrekkelijkheid enorm.

Met de invulling van de stadiondriehoek blijft of Varkenoord alle ruimte beschikbaar voor de Sportcampus. In overleg met de gemeente kan nog bekeken worden hoe het stadion en de openbare ruimte hier zo goed mogelijk aan kan bijdragen.

Voor Rotterdam is ook het creeren van extra banen een belangrijk voordeel. De bouw genereert voor ruim 100 manjaren werk, waarvan ruim 60% uit de regio zal worden betrokken (zie ook de aangesloten bedrijven), en 10% is bestemd voor social return.

We hebben de ons gebruikelijke betrokkenheid van supporters via overleg, social media, bijeenkomsten en tijdens wedstrijddagen. Ons voorstel is om een speciale supporterswerkgroep in te richten. In deze werkgroep komen vertegenwoordigers met breed draagvlak binnen alle supportersgeledingen (FSV, FSR, Feijenoorder, FBC, Het Legioen, Redactieleden websites, et cetera)

Graag horen we ook hoe supporters hier zelf bij betrokken willen worden.

Het belangrijkste verschil is dat we in het nieuwe plan uitgaan van sloop van het Maasgebouw en het realiseren van een helemaal nieuwe business voorziening aan de Maaszijde. Daarnaast is een verlengd dak een substantiële wijziging ten opzichte van het eerdere behoud van het huidige dak. Toegevoegd is een voorstel voor de uitwerking van de stadiondriehoek met aantrekkelijke openbare ruimte, parkeren en enkele gebouwen.

Verder hebben we het plan op diverse onderdelen geoptimaliseerd. Denk hierbij bijvoorbeeld aan de tribunes en het gevelbeeld.

Voor de rest is de basis nog steeds het concept waarmee we ooit zijn begonnen.

Nee, een bijdrage van gemeente of een gemeentelijke garantie is niet per se nodig om de financiering rond te krijgen. Wel is een gemeentegarantie aantrekkelijker dan lenen tegen een marktconforme rente en daardoor uiteindelijk beter voor Feyenoord. Het stadion wordt met een gemeentelijke garantie goedkoper. De gemeente krijgt daar uiteraard ook iets voor terug, we vinden het belangrijk dat het stadion banen oplevert voor Rotterdam en een maatschappelijke functie krijgt. Lees hier ook: 'Wat draagt het stadion bij aan Rotterdam?'

Technisch gezien kan het stadion nog jaren mee. Ook na onze vernieuwbouw bedraagt de technische levensduur minimaal 50 jaar. Functioneel kan het stadion ook minimaal deze periode mee. Hiervoor reserveren we elke 10 jaar een bedrag zodat geinvesteerd kan worden in een nieuwe inrichting van de business- en supportersvoorzieningen. Hierdoor blijft het stadion up-to-date. De financiering is maximaal binnen 30 jaar afgelost.

Nee eigenlijk niet, hier doen we onszelf mee tekort. Eerder noemde we het al modernisatie, maar eigenlijk is “vernieuwbouw” een betere omschrijving. In ons plan maken we namelijk wel gebruik van de Kuip als basis, met name de constructie en tribunestructuur. Echter is het plan voor 78% aanvullende nieuwbouw. We bewaren het beste van De Kuip, maar vernieuwen naar moderne maatstaven zodat Feyenoord de komende 50 jaar structureel kan meedoen in de top.

In het TNO rapport van 2005 is een verkenning gedaan naar een capaciteitsuitbreiding van De Kuip. Hier is onderzoek gedaan naar het toevoegen van een derde ring of het verlengen van de tweede ring. Beide opties zijn mogelijk. Er zijn echter een aantal belangrijke voordelen aan onze vrijhangende derde ring. Een eerste groot voordeel is dat er tussen de tweede en de derde ring een omloop gerealiseerd kan worden. Deze omloop heeft in ons plan zicht op het veld en zorgt er dus voor dat je tijdens het halen van een hapje of drankje zicht blijft houden op de wedstrijd. Dit komt ook de exploitatie van het stadion ten goede. Daarnaast is een belangrijk stijlkenmerk van De Kuip het overhangen van de tweede ring ten opzichte van de eerste ring. Hierdoor zit je dicht op het veld. Onze derde ring hangt op dezelfde manier over de tweede ring. We versterken hiermee de unieke kuipbeleving door het publiek zo dicht mogelijk op het veld te laten zitten.

In het verkenningstraject is de uitdrukkelijke wens naar voren gekomen dat we De Kuip voorzien van een te openen dak. Wij kiezen bewust voor een schuifdak en hebben onze technici hier een speciale constructie voor laten bedenken. Deze constructie zorgt ervoor dat het schuifdak vanaf de binnenkant precies dezelfde 'open sky' heeft in vergelijking met ons stadion zonder een dak. Een schuifdak is weliswaar duurder dan een tentdak maar heeft een aantal belangrijke voordelen. Bij concerten en grote evenementen is de akoestiek beter en is er minder geluidsoverlast voor de omgeving. Daarnaast is een schuifdak beter bestand tegen zware belasting door regen en sneeuw. Voordeel is ook dat het dak tijdens plotseling zware weersomstandigheden snel gesloten kan worden. Ten slotte heeft het schuifdak een langere levensduur.